Mantelzorgmonitor Q2 2024

Naarmate de vergrijzing toeneemt, ontstaan er verschillende uitdagingen: lange wachttijden voor zorgvoorzieningen, meer druk op mantelzorgers, en een groeiende behoefte aan geschikte woningen. Het CBS voorspelt dat tegen 2035 bijna de helft van de bevolking 65 jaar of ouder zal zijn, waardoor ook het politieke besef groeit van de uitdagingen die gepaard gaan met ouder worden. Dit benadrukt de urgentie voor het kabinet om verantwoordelijkheid te nemen en serieus werk te maken van dit thema.

Maar wat betekent dit voor mensen in de leeftijdscategorie van 50 tot 65 jaar, die deze ontwikkelingen onder ogen zien? Om meer inzicht te krijgen in hoe deze groep zich voorbereidt op de uitdagingen van de 'oude dag', voert Beep for Help elk kwartaal onderzoek uit onder meer dan duizend Nederlanders tussen de 50 en 65 jaar. Dit kwartaal is er gekeken naar de zorgen en verwachtingen met betrekking tot de huidige en toekomstige financiële situatie van de doelgroep.

‍

‍

Zorgen over oude dag blijven onveranderd hoog

De campagne 'Praat Vandaag over Morgen', geïnitieerd door ActiZ en het ministerie van VWS, benadrukt het belang van gesprekken over ouder worden en de daarbij komende uitdagingen. Het doel is niet alleen bewustwording te vergroten, maar ook concrete stappen te zetten richting een betere voorbereiding op de toekomst. Ondanks dit soort initiatieven blijkt uit het onderzoek dat nog steeds zes op de tien vijftigplussers piekert over de oude dag. Vooral zestigplussers zijn de afgelopen drie maanden onzekerder geworden over de toekomst (32 procent).

‍

‍

Onzekerheden om financiële situatie na pensionering

In 2022 gaf 29 procent van de volwassenen aan zich zorgen te maken over hun financiële toekomst, dit is de eerste stijging sinds 2013. Naarmate het inkomen van mensen hoger is, zijn ze minder bezorgd over hun toekomstige financiële situatie, bleek uit de cijfers van het CBS over Sociale samenhang en welzijn. Twee jaar later lijkt het aantal bezorgden in de oudere doelgroep stevig toegenomen. Zo blijkt uit het onderzoek van Beep for Help dat maar liefst 48 procent van de vijftigplussers bang is voor financiële problemen na pensionering. Vooral vrouwen piekeren over de toekomstige financiële situatie (vijftig procent).

‍

‍

Nadenken over financiële buffer

Uit de monitor van Motivaction over financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders uit 2018 bleek dat vrouwen beter zijn in het beheren van dagelijkse geldzaken dan mannen. Zo staan vrouwen minder snel in het rood en hebben ze beter zicht op bankzaken. Echter, blijkt uit datzelfde onderzoek dat mannen hun financiële plannen voor de toekomst vaker uiteenzetten. Als aanvulling daarop blijkt uit onderzoek van Beep for Help dat twee op de drie mannen, naast hun AOW en eventueel opgebouwd pensioen, een appeltje voor de dorst hebben. Van alle ondervraagden hebben vrouwelijke vijftigers minder vaak een financiële buffer.

‍

‍

Inflatie en geldzorgen over vrije bestedingen

In 2022 was de inflatie de hoogste na 1975. Volgens het CBS kwam deze hoge inflatie (gemiddeld 10 procent) door het herstel na de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne. Ook in 2024 blijft de inflatie fluctueren. Zo waren in juni 2024 de consumentengoederen en -diensten 3,2 procent duurder dan een jaar eerder. Dit soort prijsstijgingen en geopolitieke ontwikkelingen, kunnen zorgen met zich meebrengen. Zo beschrijft het NJI dat steeds meer gezinnen door de inflatie in de problemen raken. Ook onder onze doelgroep brengt het zorgen met zich mee. Zo blijkt dat een groot gedeelte van de Nederlandse vijftigplussers verwacht weinig geld over te houden voor leuke dingen (zestig procent). Vooral de inwoners van Groningen denken later minder geld beschikbaar te hebben voor leuke activiteiten.

‍

‍

Erfenis en onrust

Een gemiddelde nalatenschap bedraagt ongeveer € 23.700 volgens Evi. De waarde van een erfenis kan variëren van enkele honderden tot miljoenen euro's. Ook de inhoud van de nalatenschap en de manier van verdelen, kan sterk verschillen. Het bespreken van de erfenis, blijft voor velen een lastig onderwerp. Zo blijkt uit onderzoek van de Nationale Nederlanden dat slechts 18 procent van de Nederlanders de invulling van hun erfenis bespreekt met hun kinderen. Dit terwijl uit de Mantelzorgmonitor blijkt dat een kwart van alle vijftigplussers weleens bezorgd is over de financiële situatie van nabestaanden na hun dood. Toch wil een op de vijf vijftigplussers na overlijden het liefst zo weinig mogelijk geld achterlaten voor zijn nabestaanden. Uit het onderzoek blijkt dat voornamelijk mannelijke vijftigers er de voorkeur aan geven om zo min mogelijk na te laten.

Bekijk de resultaten van eerdere Mantelzorgmonitors

Beep for Help voert regelmatig onderzoeken uit om inzicht te krijgen in hoe vijftigplussers zich voorbereiden op de uitdagingen van ouder worden, wij noemen het ook wel de ‘oude dag’. Dit onderzoek wordt uitgevoerd onder meer dan duizend Nederlanders tussen de 50 en 65 jaar. We vragen hen naar hun zorgen en verwachtingen over verschillende onderwerpen. Benieuwd naar andere uitkomsten van de Mantelzorgmonitor? Hier vind je een overzicht van eerdere Mantelzorgmonitors.